Posiedzenia rady gminy są jawne. Wstęp na obrady ma każdy obywatel. Czy jednak obywatele mają prawo nagrywania posiedzenia rady gminy? Co w takim razie z posiedzeniami komisji rady gminy? Czy gmina w tym zakresie może przetwarzać wizerunek obywateli ? Czy RODO zabrania rejestrowania posiedzeń przez obywateli ?
Konstytucyjna zasada jawności:
Jawność w zakresie powiedzeń rady gminy wynika wprost z Konstytucji RP, gdzie przewidziano, że „obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. Ograniczenie prawa do informacji może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa”.
Jak widać zarówno wstęp jak i rejestracja przebiegu posiedzeń rady gminy jest możliwa i wynika wprost z przepisów prawa.
Stosownie do art. 11b ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym działalność organów gminy jest jawna, a ograniczenia jawności mogą wynikać wyłącznie z ustaw. Zwrócić szczególną uwagę należy także na art. 18 ust 2 ustawy o dostępnie do informacji publicznej. Posiedzenia kolegialnych organów pomocniczych organów, są jawne i dostępne, o ile stanowią tak przepisy ustaw albo akty wydane na ich podstawie lub gdy organ pomocniczy tak postanowi. O jawności posiedzeń komisji rady gminy przesądza wprost art. 11 ustawy o samorządzie gminnym. Jawność działania organów gminy obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskiwania informacji, wstępu na sesje rady gminy i posiedzenia jej komisji, a także dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych.
Transmitowanie ?
Inną kwestią poza samą jawnością posiedzeń rady gminy i komisji rady gminy jest ich transmitowanie. Obowiązek transmitowania przez organ gminny nałożony został jedynie w aspekcie posiedzeń rady gminy. Obowiązek taki nie obejmuje swoim zakresem komisji rady gminy. Tym samym organ (pomocniczy) nie jest zobowiązany a wręcz i nie jest uprawniony (o czym poniżej w kontekście ochrony danych osobowych) do transmitowania swoich posiedzeń.
Co innego dotyczy jednak samych obywateli. Z uwagi na jawność posiedzeń komisji brak jest instrumentów prawnych zakazujących rejestrowania i transmitowania obrad komisji rady gminy przez samych obywateli. Oczywiście nie dotyczy to szczególnych przypadków, gdy z uwagi na tematykę spraw będących przedmiotem danego posiedzenia komisji w interesie publicznym jest wyłączenie ich jawności.
Wizerunek a zgoda w kontekście RODO
Wizerunek stanowi daną osobową- niewątpliwie bowiemna podstawie wizerunku możliwą do zidentyfikowania staje się osoba fizyczna. W kontekście RODO i nagrywania przez samych obywateli posiedzeń, czy to rady gminy czy komisji ważny staje się motyw 18 Rozporządzenia.
RODO bowiem nie ma zastosowania do przetwarzania danych osobowych przez osobę fizyczną w ramach działalności czysto osobistej lub domowej, czyli bez związku z działalnością zawodową lub handlową. Działalność osobista lub domowa może między innymi polegać na korespondencji i przechowywaniu adresów, podtrzymywaniu więzi społecznych oraz działalności internetowej podejmowanej w ramach takiej działalności. Niniejsze rozporządzenie ma jednak zastosowanie do administratorów lub podmiotów przetwarzających, którzy udostępniają środki przetwarzania danych osobowych na potrzeby takiej działalności osobistej lub domowej. Z powyższego wynika, że do obywateli obowiązki (w tym obowiązek posiadania podstawy prawnej do przetwarzania danych osobowych) wynikające z RODO nie mają zastosowania.
Czym innym jest jednak nagrywanie przez sam organ. W przypadku posiedzenia rady gminy nałożony został na radę gminy bezpośrednio obowiązek transmitowania posiedzeń. Zgodnie art. 20 ust 1b ustawy o samorządzie gminnym obrady rady gminy są transmitowane i utrwalane za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk, a nagrania obrad są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) i na stronie internetowej gminy oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty. Tym samym rada gminy posiada nałożony ustawą obowiązek rejestracji i udostępniania nagrań – a więc obowiązek prawny ciążący na administratorze w rozumieniu RODO (art. 6 ust 1 lit c RODO). Na kanwie niedawno nałożonej przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych kary pieniężnej na Urząd Miejski w Aleksandrowie podkreślić należy, że sama podstawa z RODO do umieszczania nagrań z posiedzeń rady gminy w BIP-ie nie oznacza zgodności z przepisami. Koniecznym jest zabezpieczenie danych osobowych w BIP-ie, zawarcie stosownych umów powierzenia oraz określenie okresów przez jaki przetwarza się dane osobowe zamieszczone w BIP-ie.
Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.
