W poprzednich artykułach cyklu  „W zgodzie z RODO” pisaliśmy  o przesłankach dobrowolności, świadomości, konkretności, jakie musi posiadać zgoda osoby fizycznej na przetwarzanie jej danych osobowych. To jednak nie koniec. Ostatnim przystankiem na trasie cech prawidłowej zgody według RODO jest jednoznaczność.

Pomimo tego, że jest to ostatnia z przesłanek, nie można jej pominąć. Wszystkie cztery przesłanki zgody muszą być spełnione łącznie, aby móc mówić o ważnym i prawidłowym przyzwoleniu osoby fizycznej na przetwarzanie jej danych osobowych. Czym zatem jest jednoznaczność ? – postaramy się wyjaśnić to w dzisiejszym artykule😉

Jednoznaczność czyli…?

Jednoznaczność to cecha zgody odnosząca się de facto do okazania woli osoby fizycznej co do przetwarzania jej danych osobowych. RODO wprost wskazuje, że od zgody wymaga się by było to oświadczenie osoby, której dane dotyczą lub wyraźne działanie, na podstawie którego jesteśmy w stanie ocenić, czy zgoda została udzielona. Zatem jasnym musi być, że osoba świadomie, dobrowolnie i konkretnie (pozostałe cechy), wie po co zbierane i wykorzystane zostaną jej dane osobowe i wyraża jasno swoją wolę – zgadzając się bądź nie na przetwarzanie (jednoznaczność). Jednoznaczność wymaga by było oczywistym, że osoba której dane dotyczą zgadza się na określone przetwarzanie.

Aktywność osoby fizycznej

Cecha ta oznacza ponadto, że osoba musi aktywnie działać lub zadeklarować, że godzi się na konkretne przetwarzanie jej danych osobowych. Okazanie woli, czyli czynność, nie może pozostawiać wątpliwości co do zamiaru wyrażenia zgody przez osobę fizyczną. Wszelkie wątpliwości, wiążą się z tym, że oświadczenie można uznać za dwuznaczne, a tym samym nieważne na tle RODO.

Udzielanie zgody może następować w formie oświadczenia lub w formie wyraźnego działania potwierdzającego.

„Wyraźne działanie” to nic innego, jak celowe działanie osoby w celu wyrażenia zgody. W tym miejscu trzeba sięgnąć dodatkowo do motywu 32 Rozporządzenia, gdzie jasno wskazano, że zgoda może być uzyskana zarówno w formie pisemnego jak i ustnego (zarejestrowanego) oświadczenia, w tym złożonego drogą elektroniczną.

O ile forma pisemna wydaje się być oczywista i znana już na tle dotychczas obowiązującej regulacji, o tyle zarejestrowane ustne oświadczenie może budzić wątpliwości. Przy odbiorze ustnych oświadczeń bądź dorozumianego, potwierdzającego zgodę działania osoby której dane dotyczą należy brać pod uwagę to, jakie informacje były dostępne dla tej osoby przed wyrażeniem zgody.

Najbardziej wyraźnymi przykładami błędów w tym zakresie są:

• stosowanie wcześniej zaznaczonych pól ze zgodą- to osoba fizyczna wyrażając a nie odmawiając ma podjąć aktywne ku temu działanie

• uznanie milczenia lub bezczynności za wyrażenie zgody

• przy zbieraniu zgody na stronach internetowych– uznanie za zgodę przewinięcia w dół wyświetlanych na ekranie warunków, z zastrzeżeniem ostrzegającym o tym że dalsze przewijanie stanowi zgodę (właściwym w tym miejscu jest zastosowanie pół zgody, przesunięcie ekranu w inny sposób jako potwierdzenie, zastosowanie ruchu inteligentnej kamery jako potwierdzenia).

Uwaga administratorzy- zgoda na przetwarzanie nie może być przez Was odczytywana tak samo jak zgoda na umowę czy akceptacja ogólnych warunków. Osoba fizyczna musi jednoznacznie potwierdzić że wyraża na określone przetwarzanie swoją zgodę. Stosowanie ogólnych warunków nie może stanowić podstawy przetwarzania jej danych. Administratorzy muszą zatem zapomnieć o mechanizmie „rezygnacji”, stosowania „opt-out” czy wcześniej zaznaczonych pól.

Zatem wyrażenie zgody poprzez działanie musi być oparte na systemie opt-in, wymagającym określonej akcji (działania) osoby fizycznej.

Jednoznaczność jako cecha zgody łączy się ściśle z zasadą rozliczalności- administrator musi być w stanie wykazać, że osoba, której dane dotyczą, wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych.

Administratorzy, pamiętajcie więc że zgody jakie musicie uzyskać od osób fizycznych muszą być dobrowolne, świadome konkretne i jednoznaczne. Nie zapominajcie o tym, że musicie być w stanie wykazać w razie kontroli organu nadzorczego, że udzielona Wam zgoda spełnia wszystkie te cechy 😉

Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa  oraz ma charakter wyłącznie  informacyjny. Stanowi  wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.