W ostatnim czasie Redakcji RODOkomapsu przyszło zmierzyć nie lada wyzwaniem – oceną, czy RODO ogranicza dostęp do informacji publicznej. Rezultat przeprowadzonej „burzy mózgów” prezentujemy w dzisiejszym artykule. 🙂
Motyw 4 Preambuły RODO
Z motywu 4 Preambuły RODO czytamy, iż prawo do ochrony danych osobowych nie jest prawem bezwzględnym oraz, iż należy je postrzegać w kontekście jego funkcji społecznej i wyważyć względem innych praw podstawowych w myśl zasady proporcjonalności. Czy prawo dostępu do informacji publicznej jest innym prawem podstawowym? Odpowiadamy pospiesznie – TAK!
Art. 11 Karty Praw Podstawowych
Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej[1] stanowi, iż każdy ma prawo do wolności wypowiedzi. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe (art. 11 ust. 1). Konkretyzacja tego prawa na gruncie otrzymywania informacji publicznych (tj. przede wszystkim informacji o działalności podmiotów publicznych oraz wydatkowania środków publicznych), została dokonana w naszym porządku krajowym w ramach ustawy z dnia z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Art. 2 ust. 1 tej ustawy, nadaje każdemu prawo dostępu do informacji publicznej. Prawo to można zrealizować poprzez złożenie stosownego wniosku do podmiotu publicznego, od którego zainteresowany może uzyskać konkretnie pożądane informacje. Jednakże, jak wynika z art. 5 ust. 2 tej ustawy, prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej.
Czy RODO wyłącza zatem prawo do informacji publicznej?
Zdecydowanie nie! Nie możemy z góry założyć, iż RODO automatycznie wyklucza skorzystanie z prawa dostępu do informacji publicznej[2]. Jak bowiem wskazaliśmy powyżej, oba prawa mają charakter praw podstawowych, z tym że nie możemy uznać, iż mają one charakter bezwzględny. Zasadne jest zatem realizowanie obu tych praw przy wzajemnych poszanowaniu wynikających z nich konsekwencji, z tym że prywatność osoby fizycznej może być uzasadnieniem dla ograniczenia uzyskania dostępu do informacji publicznej. W tym miejscu wyraźnie zaznaczamy, iż podmioty publiczne nie powinny z góry odmawiać udostępnienia informacji zasłaniając się RODO. W naszej opinii, powyżej zaprezentowane przepisy należy interpretować w ten sposób, iż udostępniając informacje, w tym niezbędną ku temu dokumentację, podmioty publiczne powinny skorzystać z narzędzi wskazanych przez RODO, takich jak minimalizacja i anonimizacja danych. Nie raz może się bowiem zdarzyć, się iż aby możliwe było wykonanie prawa dostępu do informacji publicznej, konieczne będzie przedłożenie dokumentów zawierających dane osobowe. W takim przypadku, jeżeli dane osobowe nie służą celom wskazanym we wniosku zainteresowanego, zasadne jest aby podmioty publiczne przed ich udostępnieniem, dokonały ich anomimizacji. W ten sposób zrealizujemy oba prawa równocześnie, dzięki którym „i wilk syty i owca cała”. 🙂
Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.
[1] Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej – wiążący akt prawny prawa wspólnotowego, stanowiący zbiór fundamentalnych praw człowieka i obowiązków obywatelskich uchwalony i podpisany w dniu 7 grudnia 2000 r., moc wiążąca została mu nadana przez traktat lizboński podpisany 13 grudnia 2007 roku, który wszedł w życie 1 grudnia 2009
[2] tak także WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 14 sierpnia 2018 r., II SAB/Gd 62/18
