Czy sklep internetowy może realizować zamówienia w niedzielę? Przedświąteczne zakupy zbliżają się wielkimi krokami. Dziś też Cyber Monday. Wiąże się to ze wzrostem zamówień w sklepach internetowych. Więcej zamówień to więcej pracy, a więc często uzasadniona potrzeba realizacji zamówień w niedziele.

W związku z pandemią wiele osób decyduje się na dokonywanie zakupów online aby uniknąć zarażenia, jednak już wcześniej zakupy internetowe cieszyły się popularnością, ponieważ kojarzą się z wygodą i szybkością. Nie musimy przemierzać wielkich galerii, żeby znaleźć wymarzony przez naszych bliskich prezent ani jeździć do mniejszych sklepów zlokalizowanych w różnych, często bardzo odległych od siebie częściach miasta. Oszczędność czasu jest szczególnie ważna w okresie przedświątecznych zakupów, nic więc dziwnego że wiele osób decyduje się na  składanie zamówień online. Trzy kliknięcia i zakupy zrobione.

Jednak to jeszcze nie koniec, ponieważ kupione towary muszą jeszcze do nas dotrzeć. Czas realizacji zamówienia i jego wysyłki to już niejednokrotnie argument za wybraniem się do sklepu stacjonarnego. Aby zapewnić szybką realizację zamówienia, niektóre sklepy zastanawiają się, czy mogą przygotować i nadać do paczkę do kupującego również w niedzielę. Dla tych, którzy nie mogą się już doczekać odpowiedzi – co do zasad tak, jednak jest pewne ale…

Ograniczenie handlu w niedziele

Od 1 marca 2018 r. obowiązuje  ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni[1]. Na podstawie tej ustawy w niedziele, święta oraz w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy nie można prowadzić nie tylko handlu, ale również czynności związanych z handlem. Oznacza to, że w te dni nie tylko nie można sprzedawać produktów, ale również np. prowadzić inwentaryzacji. Zakaz ten dotyczy placówek handlowych, a więc m.in. sklepów, stoisk, straganów, hurtowni, domów towarowych czy domów wysyłkowych. Oczywiście w te dni nie można również powierzać takich czynności pracownikom ani osobom zatrudnionym (w tym pracownikom tymczasowym).

Ustawa ta zawiera jednak szereg wyjątków od ustanowionego nią zakazu handlu. Należą do nich m.in. apteki, placówki pocztowe, czy właśnie sklepy i platformy internetowe. Wątpliwości może budzić to, czy wyjątki te pozwalają wyłączenie na techniczne działanie sklepu internetowego, tj. działanie strony internetowej (za pośrednictwem której możemy dokonać zamówienia) i podstawowych automatycznych procesów (takich jak wysyłka maila z potwierdzeniem zamówienia), czy też fizycznych czynności personelu sklepu, takich jak pakowanie i wysyłka produktów.

Wydaje  się, że odpowiedź można znaleźć analizując  przebieg procesu legislacyjnego wspomnianej ustawy. W pierwotnym tekście projektu ustawy wyjątek od możliwości sprzedaży on-line  był zastrzeżony wyłącznie jeżeli handel miałby charakter zautomatyzowany. W związku z zaaprobowanymi poprawkami doszło jednak do usunięcia zastrzeżenia dotyczącego zautomatyzowania, co doprowadziło do  wyłączenia zakazu „w sklepach internetowych i na platformach internetowych”. W związku z tym, logicznym wydaje się wniosek, że wyłączenie nie dotyczy tylko czynności zautomatyzowanych, ale wszystkich czynności związanych z funkcjonowaniem sklepu internetowego.

Z uwagi na to , że coraz więcej sklepów prowadzi obecnie sprzedaż dwoma kanałami, tj. przez Internet oraz stacjonarnie, warto zwrócić uwagę jeszcze na dwie kwestie dotyczące obsługi zamówień w niedzielę. Po pierwsze, może zdarzyć się tak, że pracownicy pakujący i nadający zamówienia złożone online  wykonają te czynności wcześniej niż to było przewidziane. Należy wówczas pamiętać, że w tym czasie nie można powierzyć im czynności związanych z funkcjonowaniem sklepu stacjonarnego takich jak np. wykładanie towarów na półki czy w witrynie sklepu stacjonarnego.

Druga kwestia to formy dostawy. Wiele sklepów oferuje odbiór osobisty towarów zamówionych online w sklepie stacjonarnym. Spotkać się można ze stanowiskiem (z którym  – w ocenie autorów naszego bloga – należy się zgodzić), że umożliwienie w dni objęte zakazem handlu odbioru osobistego w sklepie stacjonarnym towarów zakupionych w Internecie może być traktowane jako próba obejścia ustawy. W związku z tym, w dni objęte co do zasady zakazem handlu nie należy wydawać towarów osobiście w sklepie stacjonarnym, co nie wyłącza jednak nadawania paczek za pośrednictwem kuriera.

Ale…

Dochodzimy do wspomnianego na wstępie artykułu „ale”, ponieważ poza przepisami dotyczącymi handlu w niedziele i święta obowiązują jeszcze przepisy Kodeksu pracy. Jeżeli więc praca w niedzielę będzie miała odbywać się przy pomocy osób zatrudnionych na umowach o pracę trzeba pamiętać o kwestiach związanych zwłaszcza z czasem pracy. Poniżej kilka z nich.

Nieprzerwany dobowy i tygodniowy odpoczynek

Co do zasady, pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Poza tym, pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Jak w każdej regule oczywiście i tu są wyjątki, do których należy możliwość skrócenia tygodniowego nieprzerwanego odpoczynku do 24 godzin, jeżeli zmiana pory wykonywania pracy przez pracownika następuje w związku z jego przejściem na inną zmianę.

Wolna niedziela

Nieprzerwany odpoczynek tygodniowy powinien przypadać w niedzielę, choć i tutaj znajdziemy odstępstwa. Wyłączenia, które mogą najbardziej zainteresować sprzedawców internetowych to praca zmianowa oraz system pracy weekendowej. Jednak nawet wtedy warto pamiętać, że jest to sytuacja wyjątkowa, w związku z którą trzeba zastanowić się, czy powierzanie pracy pracownikom tego dnia jest uzasadnione.

Inny dzień wolny za pracę w niedzielę

Pracownik wykonujący pracę w niedziele powinien korzystać co najmniej raz na 4 tygodnie z niedzieli wolnej od pracy, chyba że obowiązuje go system pracy weekendowej. Poza tym, za pracę w niedzielę, pracodawca jest obowiązany zapewnić inny dzień wolny od pracy w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli. Podobnie jest w przypadku pracy w święto, z tym że dzień wolny musi być udzielony w ciągu okresu rozliczeniowego obowiązującego pracownika.

Podsumowanie

Najważniejsze wnioski wypływające z tego artykułu są dwa – po pierwsze sklepy internetowe mogą działać w niedziele i święta, a po drugie należy pamiętać, że wobec osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę sprzedawcy muszą przestrzegać przepisów prawa pracy.

Na zakończenie Redakcja naszego Bloga życzy Czytelnikom  samych udanych zakupów 🙂

[1] Ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz.U. z 2021 r. poz. 936 z późn. zm.)